Шараның күн тәртібіне Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі ұлттық даму жоспарын, мемлекеттік жоспарлаудың жаңа жүйесін, мемлекеттік басқаруды дамытудың 2030 жылға дейінгі тұжырымдамасын, жекешелендірудің 2021-2025 жылдарға арналған Жоспарын, сондай-ақ жедел реформалар пакетін әзірлеу және ұлттық халық санағын жүргізу мәселелері кірді.
Премьер-министр Асқар Мамин, Президент Әкімшілігі басшысының орынбасары Тимур Сүлейменов, Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің төрағасы Қайрат Келімбетов, Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің төрағасы Анар Жайылғанова баяндама жасады.
Кеңес мүшелерінің баяндамалары мен түсініктемелерін тыңдаған Президент күн тәртібіндегі мәселелерге егжей-тегжейлі тоқталып, оларды іске асырудың нақты көрінісін баяндады.
Мемлекеттік жоспарлаудың жаңартылған жүйесі бағдарламалық құжаттардың неғұрлым икемді архитектурасын құруға, стратегиялық және бюджеттік жоспарлаудың өзара байланысын арттыруға, мемлекеттік органдар мен ұйымдар басшыларының қойылған міндеттерді орындау үшін тікелей жауапкершілігін айқын бекітуге тиіс.
Әлемнің көшбасшы мемлекеттерінің қатарына кіру мақсатында елдің одан әрі дамуының үш негізгі бағытын айқындау ұсынылады: институттардың сапасы, азаматтардың әл-ауқаты, мықты экономика.
Орта мерзімді перспективаға арналған міндеттерді айқындайтын негізгі құжат елдің 2025 жылға дейінгі ұлттық даму жоспары болады, онда аса маңызды салаларды дамыту жөніндегі пайым, түйінді саясатты жетілдіру жөніндегі бағдарлар кіреді.
Ұлттық жобалар қызметтің, саланың қандай да бір бағытындағы негізгі проблемаларды шешуге бағдарланады. Олар белгілі бір кезеңде нақты нәтиже алуға бағытталған және толық қаржыландырумен қамтамасыз етілген болуы керек.
Қазіргі уақытта цифрландыру, агроөнеркәсіптік кешенді дамыту, кәсіпкерлік, бәсекелестік, қоршаған ортаны қорғау және басқа да бірқатар жобаларды әзірлеу жұмыстары жүргізіліп жатыр. Бұл құжаттар биылғы 1 шілдеден кешіктірілмей әзірленуге және бекітілуге тиіс.
Қасым-Жомарт Тоқаев салалық мәселелерді талқылауға құзыретті сарапшыларды, ал аса маңызды қоғамдық мүдделер қозғалған жағдайда азаматтардың кең ауқымын белсенді тартуды қарастыруды тапсырды.
Үкімет ұсынған Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі ұлттық даму жоспарының жобасы дамудың негізгі блоктары: институционалдық, экономикалық және әлеуметтік бойынша 12 стратегиялық бағыттан тұрады.
2025 жылға қарай өсу траекториясына 5%-дан астам деңгейде шығу, ЖІӨ-дегі ШОБ үлесін 35%-ға дейін, негізгі капиталға инвестициялар көлемін ЖІӨ-ден 30%-ға дейін, шикізаттық емес экспортты 2 есе 41 млрд теңгеге дейін, еңбек өнімділігін 45%-ға ұлғайту даму жоспарының негізгі нәтижелері болуы тиіс.
Қазақстандықтардың өмір сүру деңгейі мен сапасын арттыру жөніндегі шаралар күтілетін өмір сүру ұзақтығын 75 жасқа дейін ұлғайтуға ықпал ететін болады.
Қазақстанның халықаралық рейтингтердегі орнын жақсарту жоспарланған (оқушылардың білім көрсеткіштері, цифрлық бәсекеге қабілет, Заң Үстемдігі индексі бойынша).
Президент осы құжатқа қатысты пікір білдіре отырып, Ұлттық жоспар қазіргі жаһандық үрдістерді ескере отырып, ел дамуының негізгі бағдарлары мен цифрлық параметрлерін қалыптастыратынын атап өтті. Оның пікірінше, біздің еліміз Орта мерзімді перспективада оның іске асырылу сапасына байланысты болады. Сондықтан стратегиялық көрсеткіштердің егжей – тегжейлі картасы ұлттық жоспардың ажырамас бөлігі болуы тиіс-әрбір мемлекеттік органға және ірі квазимемлекеттік ұйымға олар белгіленген кезеңде қол жеткізуге тиіс нақты көрсеткіштердің тізбесін бекіту. Көрсеткіштердің мәндері шындықтан ажырамауы керек, бірақ сонымен бірге оңай қол жетімді және ынталандырмайтын индикаторларды қоюға болмайды.
"Барлық индикаторлар жиынтығында біздің басты мақсатымыз - бәсекеге қабілеттілік деңгейін арттыру және әлемнің ең дамыған мемлекеттерінің қатарына кіру мақсатын көрсетуі тиіс", - деп мәлімдеді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Ұлттық даму жоспары аясында ұсынылған көптеген реформалар кәсіпкерлік, бюджет және Салық кодекстерін қоса алғанда, бірқатар заңнамалық актілерге өзгерістер енгізуді талап ететінін ескере отырып, Мемлекет басшысы Үкіметтің Парламентпен сындарлы өзара іс-қимылы қажеттігін атап өтті.
"Депутаттық корпус Ұлттық жоспарды табысты іске асыру үшін барлық қажет заңнамалық базаны қамтамасыз етуге тиіс", – деп атап өтті Президент.
Бұдан әрі мемлекеттік басқаруды дамытудың 2030 жылға дейінгі тұжырымдамасының жобасы қаралды.
Тұжырымдаманы іске асыру әкімшілік-бақылау бағдарынан мемлекет пен халық арасындағы өзара іс-қимылдың сервистік моделіне көшуді қамтамасыз етеді, оның шеңберінде басты құндылықтар адам және оның әл-ауқаты болады.
Құжат мемлекеттік аппараттың кәсібилігін, оның қоғамға есеп беруін арттыру, реттеушілік саясатты жетілдіру, мемлекеттік қызметтер көрсету тиімділігін арттыру, квазимемлекеттік секторды оңтайландыру, жергілікті өзін-өзі басқаруды дамыту және т. б. тәсілдерді айқындайды.
Тұтастай алғанда, тұжырымдамаға енгізілген шаралар мемлекеттік аппарат тиімділігінің өсуіне және оның ашықтығына ықпал ететін болады, бұл мемлекеттік басқару институттарына сенім дәрежесін арттырады.
Тұжырымдаманың негізгі ережелері 2025 жылдың соңына дейін іске асырылады деп болжанды, бұл ретте бастамалардың көпшілігі биылдың өзінде іске асырылады.
Қасым-Жомарт Тоқаев бұл құжат қоғамның сұранысына сәйкес келеді және халықтың өмір сүру сапасын арттыруға бағытталған өзекті терең өзгерістерді қамтиды деп есептейді. Үкіметке тиісті ресурстар бөле отырып, егжей-тегжейлі іс-қимыл жоспарын қабылдау тапсырылды.
Отырыс барысында 2021-2025 жылдарға арналған жекешелендіру жоспарының жобасы ұсынылды.
Мемлекет басшысының бұдан бұрын берген тапсырмасына сәйкес жеке бәсекелі секторға толығымен немесе ішінара берілетін ұйымдардың тізбесі 176-дан 736-ға дейін кеңейтілді.
Бәсекелі ортаға 5 трлн теңге көлемінде активтерді беру мемлекеттің экономикаға қатысуын 14%-ға дейін қысқартуға мүмкіндік береді. Бұл ретте стратегиялық инвесторларды тарту қамтамасыз етіледі, ШОБ-тың жекешелендірілетін компаниялардың қызметтеріне қолжетімділігі сақталады және кеңейтіледі.
Мемлекеттің экономикадағы үлесін төмендету перспективаларына тоқтала отырып, Президент объектілердің едәуір бөлігін жекешелендіру кейінге қалған немесе толығымен жойылған кезде осыған дейінгі осындай науқандардың тәжірибесін еске салды.
"Жоспарды нақты орындау маңызды. Бұл жерде үкіметтің қатаң ұстанымы қажет. Жекешелендірудің жеке монополиялардың пайда болуына, соның салдарынан қоғамдық наразылыққа әкеп соқтыруына жол беруге болмайды. Жекешелендіру процесінің транспаренттілігі мен әділдігін қамтамасыз ету талап етіледі", - деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Мемлекет басшысы Үкіметке нысандардың іске асырылуына қоғамдық мониторинг жүргізу тетігін әзірлеуді тапсырды. Сонымен қатар, ол жекешелендіру мәселесінде осы тетіктің басымдығын атап өтіп, IPO құралдарын барынша пайдалану қажеттілігі туралы мәлімдеді.
"Акцияларды бірінші кезекте жеке тұлғалар - Қазақстан азаматтарына өткізе отырып, "Халықтық IPO" бағдарламасын қайта жаңғыртқан жөн. Еліміздің әрбір азаматы ұлттық байлықтың бір бөлігін алу мүмкіндігіне ие болуы қажет", - деп атап өтті Президент.
Іс-шараға қатысушылар Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша әзірленген шұғыл шаралар пакетін талқылады.
Бұл шаралар микро және шағын бизнес субъектілері үшін ЕТҚ-ға салық жүктемесін төмендету және төлеу тетігін оңайлату жолымен экономиканың сапалы және тұрақты өсуін қамтамасыз етуге, жаңа өндірістік компаниялар үшін ҚҚС бойынша мөлшерлемені 70%-ға төмендетуге, "Бизнестің Жол картасын" субсидиялау бағдарламаларына микроқаржы ұйымдарын қосуға және т. б. бағытталған.
Заңнамалық бекітуден кейін бұл нормалар ағымдағы жылдың 1 шілдесінен бастап күшіне енуі тиіс.
#жоба #даму #қазақстан #ақорда #саясат
